Sztuka etiopska XI wieku zachwyca swoją oryginalnością i bogactwem symboliki. Wśród wielu fascynujących dzieł, które przetrwały próbę czasu, szczególne miejsce zajmuje stela Dawita II, władcy królestwa Aksum. Ta monumentalna konstrukcja kamienna, wznosząca się na imponujące 3 metry wysokości, jest nie tylko świadectwem potęgi i bogactwa dawnego imperium, ale również wyrazem głębokiej wiary religijnej oraz niezwykłej precyzji artystycznej.
Stela Dawita, odkryta w 1958 roku przez zespół archeologów włoskich, jest jednym z najlepiej zachowanych artefaktów epoki Aksum. Jej powierzchnia, gładka i wykończona z chirurgiczną precyzją, zdobi bogata ornamentyka, a na froncie widnieje majestatyczna postać władcy w pozycji siedzącej. Dawita II przedstawiony jest w tradycyjnym stroju królewskim: długiej szacie z haftowanymi ornamentami, przepasanej szerokim pasem i ozdobionej koralami. W lewej ręce trzyma berło - symbol jego władzy, a prawa uniesiona jest w geście błogosławieństwa.
Twarz Dawita II emanuje majestatem i spokojem. Oczy, głębokie i przenikliwe, patrzą prosto na obserwatora, jakby chciały przekazać wieki mądrości i doświadczenia. Usta rysują lekki uśmiech, a nos o silnym zarysowaniu nadaje twarzy powagę. Całość kompozycji oddycha harmonią i równowagą, co świadczy o niezwykłym talencie artystów z Aksum.
Symbolika i znaczenie steli Dawita
Stela Dawita II to nie tylko portret władcy, ale również złożona alegoria wyrażająca kluczowe wartości religijne i społeczne dawnego imperium Aksum.
- Postać Dawita II: Ukazanie króla w pozycji siedzącej, z ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, symbolizuje jego rolę jako władcy sprawiedliwego i opiekuna swojego ludu.
- Berło: Przestrzeń symboliczna władzy, która podkreśla legitymizację panowania Dawita II.
Stela jest również świadectwem wiary Aksumitów w jeden Boga. Na froncie steli widoczny jest krzyż grecki, który wskazuje na przyjęcie chrześcijaństwa jako religii państwowej w IV wieku.
Technika wykonania i materiał
Stela Dawita II została wykonana z lokalnego granitu, który charakteryzuje się twardością i trwałością. Artyści z Aksum, wykorzystując narzędzia kamienne, umiejętnie wyrzeźbili postać króla oraz bogatą ornamentykę zdobiącą stele.
Porównanie z innymi stelami aksumickimi
Stela Dawita II należy do grupy tzw. steli “klasycznych”, które charakteryzują się realistycznym przedstawieniem postaci władców oraz bogatą dekoracją rzeźbiarską. W porównaniu z wcześniejszymi stelami, które przedstawiały królów w pozycji stojącej lub jeździec, stela Dawita II prezentuje nową koncepcję kompozycyjną - postać króla siedzącego na tronie.
Cecha | Stela Dawita II | Stele “wcześniejsze” |
---|---|---|
Pozycja postaci | Siedząca | Stojąca lub jeździec |
Styl rzeźby | Realistyczny, z detalami anatomicznymi | Abstrakcyjny, stylizowany |
Dekoracja | Bogata ornamentyka roślinna i geometryczna | Prostsza, ograniczona do symboli religijnych |
Wnioski:
Stela Dawita II jest jednym z najwybitniejszych dzieł sztuki aksumskiej. Jest nie tylko świadectwem potęgi dawnego imperium, ale również wyrazem głębokiej wiary religijnej oraz niezwykłej precyzji artystycznej jego twórców.
Ciekawostka: Stela Dawita II inspiruje współczesnych artystów do tworzenia instalacji i rzeźb nawiązujących do jej formy i symboliki.
Stela Dawita II zaprasza nas do podróży w czasie, by poznać bogatą kulturę i sztukę dawnego Aksum. To niepowtarzalne dzieło sztuki zachwyca swoją pięknem, symbolicznym znaczeniem i precyzją wykonania, które świadczą o niezwykłym talencie artystów z Aksum.